-Gala Finałowa-

Uroczysta gala w Centrum Kultury i Sztuki w Siedlcach zakończyła obchody Międzynarodowego Roku El Greco, we wtorek 7 kwietnia. Zgromadzonych gości powitał Conrado Moreno – konferansjer, uczestnik programów „Europa da się lubić”, „Taniec z gwiazdami”, „Gwiazdy tańczą na lodzie”.

Po powitaniach jako pierwszy wystąpił ks. Robert Mirończuk – dyrektor Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach, który podkreślił, że Międzynarodowy Rok El Greco był czasem wyjątkowo żmudnej i solidnej pracy pracowników Muzeum Diecezjalnego, członków Rady muzeum, pracowników instytucji kultury z Siedlec, poprzedzony wielu naradami i przygotowaniami organizacyjnymi. Na wernisażach wystawy naszego obrazu jak i na wykładach o El Grecu w Warszawie czy Krakowie brakowało stale miejsc do siedzenia. Część publiczności stała słuchając interpretacji o naszym obrazie i oglądając z wielkim podziwem arcydzieło, aż do zamknięcia ekspozycji. W sumie było to ponad 20000 widzów, tych, którzy odkryli, zauroczyli się kunsztem Mistrza z Toledo. Powinniśmy się bardzo cieszyć z uznania dla wartości ideowych, artystycznych i estetycznych obrazu El Greca wiszącego na co dzień w siedleckim muzeum. Skala recepcji obrazu w Polsce w Roku El Greca odpowiada powszechnemu zainteresowaniu, które widziałem sam na wystawach El Greca w Toledo czy Madrycie. Razem z tymi wystawami w Hiszpanii, przypomnieliśmy światu o wielkości geniuszu El Greca, malarza pochodzącego z prowincjonalnej Krety, który po okresie studiów i pracy w Wenecji i Rzymie, osiadł na stałe w Toledo – prymasowskiej stolicy królestwa Hiszpanii. Myślę, że jeszcze nie zdajemy sobie dobrze sprawy, jak bardzo zmieniła się sytuacja naszego muzeum w związku z szerokim uznaniem międzynarodowym tego arcydzieła, wiszącego w Polsce – stwierdził ks. Robert Mirończuk.

W dalszej kolejności uczestnicy gali obejrzeli film ukazujący najważniejsze wydarzenia związane z mijającym Rokiem El Greco oraz wysłuchali prelekcji prof. Jerzego Miziołka z Uniwersytetu Warszawskiego na temat „Mistycy – El Greco i kilka myśli o kulturze wizualnej Europy”. – El Greco żył i tworzył w latach 1541-1614. Reprezentował styl, określany jako manieryzm, charakteryzujący się dążeniem do doskonałości formalnej i technicznej dzieła, a także wyrafinowaniem, wykwintnością i swobodą form. Był jednym z najwybitniejszych malarzy, specjalizował się w obrazach religijnych i portretach o charakterystycznych wydłużonych proporcjach, dzięki czemu jego postacie były wysmukłe i ulotne, pełne ekspresji i mistycyzmu. Wpływali na niego Tycjan i Michał Anioł, znał też pisma Dionizego Areopagity. El Greco złamał współczesną mu estetykę. Najprawdopodobniej wzorował się na nim Picasso. Jestem przekonany, że Rok El Greco dokonał transfiguracji Siedlec. Cudownie się złożyło, że ten obraz dotarł do tego miasta. Pomimo całej mizerii świata, wielka sztuka pozwala nam odnaleźć prawdziwe piękno – artykułował prelegent.

Podczas gali nie zabrakło też okolicznościowych przemówień, które wygłosili: Agustín Núñez Martínez – ambasador Królestwa Hiszpanii w Polsce, Michał Węglewicz (w imieniu Ambasadora Grecji), Tadeusz Sławecki – sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, prof. Juliusz Chrościcki – przewodniczący Rady przy Muzeum Diecezjalnym w Siedlcach, Prezydent Miasta Siedlce Wojciech Kudelski oraz Biskup Siedlecki Kazimierz Gurda. Pasterz Kościoła Siedleckiego zwrócił uwagę, że Rok El Greco przypomniał nam życie i twórczość człowieka, który ufa Panu Bogu i dzięki wierze tworzy kulturę. – El Greco nie tylko wprowadził nowe techniki do malarstwa, ale pozostawił nam głębokie przesłanie, aby nasza kultura niosła w sobie wartości wieczne, zakorzenione w Bogu – mówił Biskup Siedlecki.

Ważnym momentem gali było wręczenie przez Biskupa Siedleckiego i Prezydenta Miasta Siedlce pamiątkowych podziękowań. Otrzymali je współorganizatorzy i sponsorzy obchodów Roku El Greco: Przemysław Mrozowski z Zamku Królewskiego w Warszawie, Tamara Zacharuk – rektor Uniwersytetu Przyrodniczno-Humanistycznego w Siedlcach, Michał Hołownia – dyrektor Zespołu Szkół Muzycznych w Siedlcach, ks. Jacek Świątek – dyrektor I Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego w Siedlcach, Jadwiga Madziar – dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Siedlcach, Tadeusz Deptuła – z Wydawnictwa Arkady, Witold Jakubik – prezes Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej w Siedlcach, Mirosław Krasuski – prezes Stowarzyszenia Leniwce.pl, Paweł Kamiński – prezes Renesans Trans, Mariusz Woszczyński – dyrektor Miejskiego Ośrodka Kultury w Siedlcach, Waldemar Koperkiewicz – dyrektor Centrum Kultury i Sztuki im. Andrzeja Meżeryckiego, Mariusz Gruda – prezes Agencji Rozwoju Miasta Siedlce, Krzysztof Wąsowski – dyrektor Regionu Siedlce Alior Bank, Marian Muszyński – prezes Altrad-Mostostal, Władysław Grochowski – prezes firmy Arche, Joanna Załęgowska – dyrektor Regionu Siedlce Banku Zachodniego WBK, Jerzy Chełstowski, Krzysztof Lipiński i Tadeusz Rybałtowski – prezesi spółki Carsed, Leszek Kuczyński – prezes firmy Etis, Grzegorz Kazimierczak – prezes firmy Frezdrom, Iwona Księżopolska – właścicielka drukarni Iwonex, Janusz Kaliniak – Hotel-Restauracja Janusz, Zofia Żuk – prezes spółki Łuksja w Łukowie, Marek Mikiciuk – prezes spółki Marker, Małgorzata Borkowska, Bożena Polak-Stojanova i Małgorzata Wojewódzka z kulinarnego szlaku Mazowieckiej Michy Szlacheckiej, Krzysztof Dębiński – prezes Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacji w Siedlcach, Krzysztof Bombrych – dyrektor Regionu Siedlce Pekao S.A., Konstanty Strus – prezes Przedsiębiorstwa Budowlanego Strus, Krzysztof Figat – prezes Przedsiębiorstwa Energetycznego w Siedlcach, Adam Jonczyk – prezes Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Siedlcach, Grzegorz Gołąbek – prezes Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych w Siedlcach, Zbigniew Paczóski – Prezes sieci sklepów Topaz, Magda Stańczuk – Hotel-Restauracja Villa Park, Stanisław Przesmycki – prezes firmy Zeltech, Andrzej Żarek – właściciel Zakładu Konfekcyjnego w Siedlcach, Antoni Józwowicz – prezes Zakładu Utylizacji Odpadów w Siedlcach.

Ponadto szczególne podziękowania od ks. Roberta Mirończuka – dyrektora Muzeum Diecezjalnego otrzymali: Izabela Galicka – jedną z odkrywczyń obrazu El Greca, ks. kan. Henryk Drozd – wcześniejszy dyrektor Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach, Dorota Pikula – kustosz Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach, Roman Wyszyński – konserwator dzieł sztuki, Juliusz Chrościcki – przewodniczący Rady Muzealnej oraz Prezydent Miasta Siedlce Wojciech Kudelski. Ze swej strony Prezydent Siedlec wyróżnił ks. Roberta Mirończuka repliką krzyża papieskiego, dziękując mu za koordynację obchodów Roku El Greco i promocję miasta Siedlce.

W drugiej części gali odbył się koncert Natalii Kukulskiej z zespołem Atom String Quartet.

Rok El Greco, ogłoszony z okazji przypadającej 400-setnej rocznicy śmierci malarza, zainaugurowano w Siedlcach, 21 lutego 2014 r. Muzeum Diecezjalne na czas jego trwania podjęło szereg ciekawych inicjatyw o zasięgu regionalnym i ogólnopolskim. Zostały zorganizowane m.in.: Międzynarodowa Konferencja Naukowa pt. „Sztuka doby El Greco” – przygotowana we współpracy z Zamkiem Królewskim w Warszawie oraz Uniwersytetem Papieskim Jana Pawła II w Krakowie w dniach 28-30 maja (dzień pierwszy konferencji rozpoczął się na Zamku Królewskim w Warszawie, pozostałe dwa dni – w Pałacu Ogińskich w Siedlcach). Na przełomie września i października przez miesiąc obraz „Ekstaza św. Franciszka” można było oglądać na Zamku Królewskim w Warszawie. Ponadto każdego 7 dnia miesiąca o godz. 19.00 w Miejskim Ośrodku Kultury w Siedlcach dzieło El Greco było omawiane przez wybitnych historyków sztuki. Przeprowadzono też konkursy wiedzy o El Greco w województwie Mazowieckim i Lubelskim na poziomie szkoły gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej pod honorowym patronatem Ministra Edukacji Narodowej oraz Mazowieckiego Kuratora Oświaty i Lubelskiego Kuratora Oświaty. Odbyły się również warsztaty malarskie dla dzieci i młodzieży oraz pokazy filmów związanych z El Grekiem.

Podczas Roku El Greco wielu cenionych historyków sztuki wygłosiło referaty związane z życiem i twórczością hiszpańskiego malarza. Wśród prelegentów byli m.in. ks. dr hab. Andrzej Witko, prof. dr. hab. Juliusz A. Chrościcki, dr Artur Badach, prof. dr. hab. Zbigniew Bania, prof. dr hab. Iwona Szmelter, ks. dr hab. Michał Janocha, prof. dr. hab. Jerzy Miziołek, ks. dr hab. Dariusz Tabor, dr hab. Ryszard Szmydki, dr hab. prof. UKSW Agnieszka Bender, dr hab. Andrzej J. Baranowski, dr hab. Irena Rolska, dr hab. Kazimierz Kuczman, dr Ewa Kubiak i ks. dr Robert Mirończuk – dyrektor Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach.

Organizacją wydarzeń związanych z obchodami Roku El Greco zajęła się Fundacja „El Greco Polska”, działająca przy Muzeum Diecezjalnym w Siedlcach. Fundacja podjęła współpracę z samorządem i z placówkami kulturalnymi Siedlec. W Komitecie Honorowym obchodów Międzynarodowego Roku El Greco znaleźli się: kard. Stanisław Dziwisz, kard. Kazimierz Nycz, Biskup Siedlecki Kazimierz Gurda, Ricardo Guariglia – ambasador Włoch, Tasia Athanasiou – ambasador Grecji, Augustin Núñez Martinez – ambasador Hiszpanii, Bogdan Zdrojewski – minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Tadeusz Sławecki – wiceminister edukacji narodowej, Adam Struzik – marszałek województwa mazowieckiego, Tamara Zacharuk – rektor UPH, ks. prof. Władysław Zuziak – rektor UP JPII w Krakowie oraz prezydent Siedlec Wojciech Kudelski.

Wydarzeniom Roku El Greca towarzyszył patronat medialny podjęty m.in. przez Telewizję Polską, Rzeczpospolitą, Gościa Niedzielnego, Niedzielę, Echo Katolickie, Katolickie Radio Podlasie i portal Podlasie24.

„Ekstaza Św. Franciszka”- jedyne w Polsce dzieło, tworzącego w Hiszpanii, greckiego mistrza Domenicosa Theotocopulosa, zwanego El Greco, jest najcenniejszym, obok „Damy z gronostajem” Leonarda da Vinci i „Krajobrazu z miłosiernym Samarytaninem” Rembrandta, obrazem w Polsce. Obraz został odnaleziony 50 lat temu w Kosowie Lackim. Znajduje się w Muzeum Diecezjalnym w Siedlcach.

Zapraszamy na obszerny fotoreportaż z tego wydarzenia.